Na całym świecie ok. 12-15 mln osób oślepło z powodu zaćmy, z czego 20% może być spowodowane działaniem promieniowania słonecznego (UV).
To, że promieniowanie UV (ultrafioletowe) zagraża naszej skórze jest powszechnie znane, dlatego też stosujemy kremy z filtrem UV. Mało kto jednak pamięta o tym, by chronić przed promieniami UV oczy. W siatkówce znajdują się specjalne pigmenty, które absorbują światło i są odpowiedzialne za reakcje fotochemiczne. Barwniki te są poważnie narażone na uszkodzenia wywołane promieniowaniem UV.
Rogówka, czyli przednia część gałki ocznej odpowiada za załamanie światła wchodzącego do oka.
Promieniowanie UV w zależności od długości fali dzielimy na trzy rodzaje: UVA, UVB i UVC.
Rogówka pochłania wszystkie fale UVC i część UVB. Pozostała część UVB i UVA przedostaje się w głąb oka. Część promieniowania jest blokowana przez tęczówkę. Ta, która przedostanie się przez źrenicę napotyka na soczewkę, która w przeciwieństwie do rogówki ma zmienną absorbcję UV zależną od wieku. Ludzka soczewka blokuje większość światła o długości fali 300-400 nm, jednak wraz z wiekiem ulega żółknięciu, co przyczynia się do zwiększonego pochłaniania promieni UV. Krótsze fale blokuje rogówka, dlatego ludzie nie widzą nadfioletu.
Rogówka wraz z soczewką tworzą naturalny filtr UV oka, który ma za zadanie chronić tkanki siatkówki, odpowiedzialnej za zamianę energii świetlnej na impuls nerwowy. Zmiany w siatkówce zagrażają bezpośrednio widzeniu.
Badania dowodzą, że promienie UV mogą przyczyniać się m.in. do powstawania zaćmy, zwyrodnienia plamki żółtej związanej z wiekiem (AMD). Promieniowanie UV zdecydowanie przyspiesza proces mętnienia soczewki oka, przez co katarakta rozwija się znacznie szybciej i może wystąpić we wcześniejszym wieku.
Promieniowanie UV może także powodować zmiany nowotworowe na powiekach i w okolicach oczu.
Nierzadkie są również przypadki zachorowania na czerniaka w gałce ocznej. Może on pojawić się na spojówce, tęczówce, a także wewnątrz narządu wzroku.
Aby chronić oczy przed szkodliwym promieniowaniem UV powinno się nosić okulary słoneczne z filtrem UV 400, które będą dopasowane do kształtu twarzy, aby do oczu nie dostawało się światło. Dobrej jakości okulary słoneczne pochłaniają co najmniej 99% promieni UV lub promieni światła o długości do 400 nm.
Bez względu na wybór soczewki wewnątrzgałkowej pacjenci ZAĆMEX- u zawsze mają wszczepiane soczewki nowych modeli, które posiadają filtr UV i całkowicie chronią przed promieniowaniem UV.
Żółty filtr nazywany jest beta- blokerem, ponieważ blokuje światło niebieskie. Sprawia, że oko postrzega otoczenie w żółtawym odcieniu. Zaletą jest lepszy kontrast oglądanych przedmiotów, szczególnie w pochmurny lub śnieżny dzień. Szczególnie zalecany narciarzom, myśliwym, żeglarzom, pilotom oraz kierowcom.
Żółte soczewki wszczepiane pacjentom ZAĆMEX-u posiadają, oprócz filtra UV, filtr chroniący przed światłem niebieskim.